Archief voor september, 2013
Over Blendle en eLinea
Veel wordt er de laatste dagen gediscussieerd over een aantal nieuwe diensten voor de journalistiek geïnteresseerde consument die onlangs van start gingen, zoals Blendle en Elinea.
Laat ik met de deur in huis vallen: deze initiatieven hebben denk ik nauwelijks kans van slagen. Niet in de eerste plaats omdat het business model niet klopt – het is nog te vroeg voor dat oordeel. Lees de rest van dit artikel »
Hoe zit dat nu met die piraterij?
De laatste tijd verschijnen er weer meer berichten over piraterij en niet altijd even gunstig. De laatste tijd is de gevestigde mening (ook door mij gedeeld) dat je piraterij terug kunt dringen door de consument meer gemak te bieden, meer relevante content en dan tegen betere prijzen. Deze filosofie vormt de basis voor de vele streaming- en clouddiensten die de laatste jaren zijn ontwikkeld. Als het gaat om e-boeken begint men nu ook langzaam maar zeker die kant op te denken.
Deze hele beweging draait echter om een enkel uitgangspunt dat nog niet afdoende is aangetoond: dat de consument bereid is te betalen voor boeken als er maar voldoende gebruikersgemak, content en goede prijzen worden geboden. Nu zijn er voldoende studies verschenen die de intentie van de consument om te betalen heeft aangetoond. In werkelijkheid echter wordt deze intentie nog onvoldoende omgezet in daadwerkelijk koopgedrag.
Bovendien neemt het aanbod gratis (al dan illegaal) niet af, maar eerder toe. En nu beginnen er ook geluiden te verschijnen dat alle mooie initiatieven ten spijt de piraterij als maatschappelijk verschijnsel alleen maar groeit.
De Volkskrant meldde vrijdag (20 september) dat de piraterij van films en muziek op internet toeneemt. Volgens het geciteerde onderzoek is de hoeveelheid gedownloade illegale content tussen 2010 en 2012 meer dan verdubbeld. Verontrustend ook is dat het aantal mensen dat gericht naar illegale content zoekt sterk is toegenomen. Het onderzoek komt van Netnames, een Brits bedrijf dat de studie uitvoerde in opdracht van NBC, de Amerikaanse tv-zender.
Op 22 augustus meldde dezelfde krant al dat het aantal Nederlanders dat gebruik maakt van The Pirate Bay na de blokkade zelfs is toegenomen. The Pirate Bay wordt al sinds mei 2011 door de Nederlandse providers op last van de rechter geblokkeerd. Wel werd in het stuk aangegeven dat het aantal illegale muziekdownloads was gestabiliseerd.
In een vervolgstuk van 19 september staat dat volgens Xs4All en Ziggo, die in beroep zijn gegaan omdat de blokkade volgens hun een inbreuk is op de rechten van hun klanten, dat driekwart van de illegale content afkomstig is van slechts 2% van de gebruikers en dat het effectiever zou zijn juist die groep beter aan te pakken. Stichting Brein beweerde overigens dat na de blokkade het gebruik van Pirate Bay met 80% is afgenomen, wat dus direct in tegenspraak is met het eerder aangehaalde onderzoek van de Universiteit van Amsterdam.
Ik vind de cijfers zorgwekkend, maar denk dat het nog te vroeg is om conclusies te trekken uit de aangehaalde cijfers, omdat er nog te veel ruimte zit tussen alle aangehaalde studies. Het lijkt er steeds meer op dat de cijfers steeds vaker door voor- en tegenstanders in hun voordeel wordt uitgelegd, terwijl we juist nu meer behoefte hebben aan duidelijkheid.
Maar mijn gevoel zegt me dat de trend niet gunstig is. Of dat nu komt omdat we te laat zijn geweest met omschakelen naar andere manieren van content aanbieden of dat we hier spreken van een breder maatschappelijk verschijnsel waar we weinig aan kunnen doen, is niet duidelijk. Maar het is een ontwikkeling om scherp in de gaten te houden, omdat het mijns inziens nog geenszins zeker is of concepten als streaming en vrij kopieerbare e-boeken met watermerk toekomst hebben.
Hoe Amazon het Nederlandse e-boek kan redden (vervolg)
Veel lezers van mijn vorige column op INCT over Amazon vroegen zich af of ik werkelijk wilde dat elke lezer “opgesloten” zou worden binnen een omgeving als Amazon, waar ze nooit meer uit zouden kunnen. Mijn antwoord zou zijn: als dat betekent dat de e-boekenmarkt explosief gaat groeien zoals wij uitgevers dat graag zien, dan ja.
Echter, ik zie wel ontwikkelingen die erop duiden dat het hele begrip “opgesloten” de komende jaren dusdanig kan gaan veranderen dat je ook binnen het ecosysteem van Amazon in staat zult zijn e-boeken uit te wisselen.
Deze ontwikkeling hangt samen met de status die het e-boek momenteel heeft in de EU richtlijnen. Een e-boek is namelijk geen cultureel product, zoals een gedrukt boek, maar software.
Dat betekent dat een consument mag een gekocht e-boek niet doorverkopen. Dit komt omdat, in tegenstelling tot bij een gewoon boek, een e-boek niet als een cultuurproduct te boek staat, maar als software. En bij software koop je als gebruiker een persoonlijke licentie tot gebruik, en geen eigendomsrecht.
Het zou zeker helpen als e-boeken niet langer als software beschouwd worden, maar als een cultureel product, niet alleen vanwege de doorverkoop, maar ook vanwege de lagere BTW. Toch is er ook als er niets verandert nog hoop voor het e-boek. Lees de rest van dit artikel »
Is Amazon de redding van het e-boek?
De laatste jaren wordt het “streaming-model” vaak geopperd als het model om boeken te gaan verkopen in de toekomst. Even voor de duidelijkheid: bij een streaming-dienst kan de consument tegen een bepaald bedrag per maand een bepaald aantal exemplaren van een product afnemen, die volledig eigendom blijven van de aanbieder. Als consument koop je dus het recht op gebruik, niet op eigendom. Nadeel: als je abonnement afloopt, ben je alles dus kwijt.
De kop die in dit verband recent mijn aandacht trok was het bericht dat Spotify ondanks een verdubbeling in omzet toch weer meer verlies heeft gemaakt. Dit wijst op een structureel probleem in het afrekenmodel van deze streaming-dienst. Het is blijkbaar nog niet mogelijk om wat de mensen bereid zijn te betalen in overeenstemming te brengen met wat er betaald moet worden aan de artiesten en de platenmaatschappijen, gecombineerd met de enorme kosten die gemoeid zijn met het in de lucht houden van een dergelijke dienst. Lees de rest van dit artikel »
The culture of writing 