Gisteren blogde ik over Amazon die inmiddels de aanval heeft ingezet op Apple. Wat ik nog niet heb vermeld is de vraag: is dit nu goed voor ons, de consument? Mijn antwoord: waarschijnlijk wel. Concurrentie is altijd goed, zeker op dit gebied. Want alomvattende platforms als Apple en Amazon nu bieden hebben een groot voordeel en een groot nadeel.
Het voordeel is: je kunt er alles vinden. Het gebruikersgemak is groot, de service goed, de prijs aantrekkelijk en het aanbod fantastisch. Het nadeel is: je zit al snel vast aan een enkel platform, want zowel Apple als Amazon doen er alles aan om de consument aan zich te binden. Boeken die je bij Amazon koopt, kun je alleen bij Amazon beheren, bij Apple idem dito. Hoe meer boeken je koopt, hoe groter de investering en hoe hoger de drempel om elders boeken te gaan kopen. De drang van elke boekenkoper is namelijk om alle boeken op een enkele plek te hebben staan – zoals de boekenkast thuis.
Nu is dat probleem de laatste jaren wel minder geworden. Als Amazon gebruiker kan ik mijn boeken inmiddels op elk apparaat lezen en ben ik niet gebonden aan Amazon hardware. Ik merk dus eigenlijk niet dat ik met handen en voeten aan Amazon gebonden ben. Gecombineerd met de zeer lage prijzen die Amazon biedt, is het voor mijn Engelse boeken de beste bestemming.
Bij Apple ligt dat wat minder eenvoudig. Dit is dan ook een bedrijf dat veel meer geïnteresseerd is in het verkopen van hardware en design. iBooks lezen buiten de Apple hardware om is vrijwel onmogelijk. Apple is niet zo fanatiek in het verkopen van zo veel mogelijk producten voor een zo laag mogelijke prijs als Amazon. Het verkoopt ook geen print boeken.
Maar Apple is ook nooit echt uitgedaagd geweest. Nu Amazon zich op hun terrein begeeft, zal het uiteindelijk ook mee moeten om te voorkomen dat ze hun laatste voordeel – een naadloos aansluitend allesomvattend ecosysteem – kwijtraken. Ik houd even geen rekening met Google. Zij hebben het platform en de financiële middelen om zich op dit terrein te begeven, maar zijn vooralsnog niet goed genoeg in het creëren van producten die eenvoudig te gebruiken zijn voor een grote groep gebruikers.
Er wordt al jaren gespeculeerd dat de volgende grote stap draait rondom het veroveren van de tv. De tv heeft een centrale plek in elke huiskamer en als je die naadloos kunt integreren in je aanbod van hardware en producten, heb je een grote stap gezet naar een dominante positie in de markt. Amazon lijkt een voordeel te hebben in deze strijd – hun software is minder goed en hun hardware minder gelikt, maar hun productaanbod is vele malen beter en goedkoper en het aantal consumenten dat dagelijks hun diensten gebruikt vele malen groter.
Apple moet mee. Ik kan me niet voorstellen dat het bedrijf dit lang kan negeren. En uiteindelijk zal de consument daar van profiteren: door lagere prijzen, door betere apparaten, betere software, een betere gebruikservaring.
Is er een weg uit de lock-in voor consumenten? Waarschijnlijk niet. Innoveren in dit tempo kost veel geld en dat moet ergens vandaan komen. Elke consument moet daarom zo lang mogelijk blijven hangen. Dat biedt overigens wel een manier voor kleinere bedrijven om een positie onder deze twee reuzen te vinden. Om het Amazon/Apple systeem kom je moeilijk heen: opereren in de cloud en een naadloze integratie tussen alle mogelijke apparaten.
Maar het is daarnaast prima mogelijk om consumenten – om even in te zoomen op het boekenvak een uitweg te bieden uit deze lock-in door ze de optie te geven een boek ook te kunnen downloaden. Voor een partij als Bol zou dat een goede manier zijn om de Nederlandse lezer – die een sterk gevoel van vrijheid gaat als het om gekochte boeken gaat – het gebruiksgemak en vrij gebruik van het gekochte boek te bieden.
The culture of writing 