Je merkt pas hoezeer ook de moderne literatuur drijft op oppervlakkige plots en schreeuwerige, al te eloquente dialogen als je een boek leest dat lijkt terug te grijpen op een eerder ouderwetse school van schrijven, waarbij realisme voor plot gaat en de auteur de tijd neemt zijn personages levensecht neer te zetten.
The end of vandalism van Tom Drury is zo’n boek. Het verscheen al in 1994, maar lijkt nu pas de aandacht te krijgen die het verdient, van zowel schrijvers als pers. Het is Drury’s debuut en je kan niet zeggen dat zijn werk daarna de literaire wereld heeft doen daveren – wellicht is dat hoog tijd, gezien de kracht van zijn debuut, al is dit het eerste boek van zijn hand dat ik lees, dus een oordeel hierover moet nog even uitblijven.
Dit is een boek dat lijkt te passen in het klassieke Amerikaanse genre van realistische rural novels gebouwd op het werk van auteurs als William Faulkner en Willa Cather. Romans waar het platteland centraal staat, je het stof van de vlaktes kunt ruiken en mensen juist genoeg geld hebben om te overleven. Romans uit het heart land, niet van de meer urbane kustgebieden.
In The end of Vandalism is alles echt. De dialogen zijn stroef en van de hak op de tak, een weergave van de dagelijkse gesprekken van nauwelijks opgeleide mensen uit een kleine gemeenschap die elkaar veel beter kennen dan ze eigenlijk zouden willen, die zelden de woorden vinden om uit te drukken wat ze willen zeggen, maar die elkaar niettemin lijken te begrijpen.
Het tempo is laag, maar dat geeft niet. Drury weet diep in het leven van zijn personages door te dringen en schetst de tragiek van hun leven met overtuiging, langzaam maar zeker, een kenmerk hier, een beschrijving daar, een rake dialoog. Wat me vooral bevalt aan de roman is de stille humor die uit veel situaties en dialogen naar voren komt. Drury heeft een oog voor scherpe en enorm geestige observaties die het gebrek aan actie en plot meer dan goed maakt.
Er staat niets op het spel in deze roman. Men is te druk bezig met overleven om zich druk te maken over zaken die zich buiten de gemeenschap afspelen. De enige politiek waar men interesse in heeft is de verkiezing van de lokale sheriff.
Niet dat ik het simpele boerenleven wil verheerlijken. Maar het is goed om af en toe stil te staan bij de gedachte dat het leven voor veel mensen niet bestaat uit digitalisering, de prijs van cappuccino’s, bitcoins en fake news, of andere problemen uit de grote stad.
The culture of writing 