Archief voor Categorie Discussie
Het Grote Boekendebat – een korte sfeerimpressie
Geplaatst door Jürgen Snoeren in analyse, boekhandel, Bol, crisis, digitaal, Discussie, innovatie, prijsverlagingen, Stelling, strategie, uitgeverij op juni 16, 2014
Maandag 16 juni vond er in De Balie te Amsterdam het Grote Boekendebat plaats, georganiseerd door CB:
“Een debat dat de hoofdrolspelers uit het boekenvak samenbrengt om te discussiëren over de toekomst van het boek.”
Een debat werd het niet echt. Veel discussie was er ook niet. Ikzelf had me voorgenomen vandaag vooral goed te luisteren en eens niet het hoogste woord te voeren. Hieronder een korte impressie, waarbij ik ongetwijfeld lang niet iedereen of alles wat er is gezegd recht heb gedaan.
Amazon Cloud drive een stap vooruit
OK, nog een keer Amazon. Ik heb al eerder kort opgemerkt dat een van de vernieuwingen die Amazon doorvoerde om Apple naar de kroon te steken de integratie van de Kindle Library met de Cloud Drive is. Dit betekent in de praktijk dat de gebruiker die beide diensten gebruikt nu een gratis opslag van 10 G krijgt, wat ruim meer is dan bijvoorbeeld Dropbox (2G) of Microsoft OneDrive (7G). (De vergelijking met Apple’s iCloud gaat niet echt op, omdat deze dienst meer diensten zoals mail synchroniseert.)
Het geheel functioneert als Dropbox – waar de meeste mensen wel mee bekend zijn. Amazon heeft apps voor alle platforms beschikbaar die zich eenvoudig laten installeren. Groot voordeel: alle documenten die naar je Kindle Library gestuurd zijn, staan nu in een aparte map genaamd My-sent-to-Kindle-Docs (andersom werkt helaas niet, dus je kunt geen documenten naar je Kindle sturen door ze in de Kindle map te zetten). Lees de rest van dit artikel »
De strijd Apple-Amazon goed voor de boekenlezer
Gisteren blogde ik over Amazon die inmiddels de aanval heeft ingezet op Apple. Wat ik nog niet heb vermeld is de vraag: is dit nu goed voor ons, de consument? Mijn antwoord: waarschijnlijk wel. Concurrentie is altijd goed, zeker op dit gebied. Want alomvattende platforms als Apple en Amazon nu bieden hebben een groot voordeel en een groot nadeel.
Het voordeel is: je kunt er alles vinden. Het gebruikersgemak is groot, de service goed, de prijs aantrekkelijk en het aanbod fantastisch. Het nadeel is: je zit al snel vast aan een enkel platform, want zowel Apple als Amazon doen er alles aan om de consument aan zich te binden. Boeken die je bij Amazon koopt, kun je alleen bij Amazon beheren, bij Apple idem dito. Hoe meer boeken je koopt, hoe groter de investering en hoe hoger de drempel om elders boeken te gaan kopen. De drang van elke boekenkoper is namelijk om alle boeken op een enkele plek te hebben staan – zoals de boekenkast thuis. Lees de rest van dit artikel »
Hoe een spotify voor e-boeken wel zou werken
Ik heb vaak geroepen en bij gelegenheid ook geblogd dat een Spotify voor e-boeken in Nederland niet kan werken, om een aantal redenen: de uitgever verdient er niet genoeg aan, er is een te groot risico op kannibalisatie, geen uitgever zal ooit voldoende content bij elkaar krijgen om de consument een voldoende breed titelaanbod te kunnen bieden en de Nederlandse e-boekenmarkt is nog te klein.
Dat is allemaal niet veranderd. Als Lannoo en WPG een e-boekdienst starten zullen ze nooit alle uitgevers meekrijgen. Dit is een mechanisme dat je overal om je heen ziet, of het nu bij Netflix is, bij eLinea, bij Blendl, zelfs bij Spotify. Vaak zijn het de grote partijen die niet mee wensen te doen omdat ze andere plannen hebben.
Ik ben er altijd van uitgegaan dat om te slagen een e-boekdienst een volledig aanbod moet hebben, omdat de consument anders afhaakt. Ik ben de laatste tijd echter, ingegeven door het succes van Netflix in Nederland, van gedachten veranderd. Of althans, ik denk dat met een kleine koerswijziging een streaming dienst voor e-boeken wel kans van slagen heeft. En het is uiteindelijk Netflix dat me op andere gedachten gebracht heeft.
Over Blendle en eLinea
Veel wordt er de laatste dagen gediscussieerd over een aantal nieuwe diensten voor de journalistiek geïnteresseerde consument die onlangs van start gingen, zoals Blendle en Elinea.
Laat ik met de deur in huis vallen: deze initiatieven hebben denk ik nauwelijks kans van slagen. Niet in de eerste plaats omdat het business model niet klopt – het is nog te vroeg voor dat oordeel. Lees de rest van dit artikel »
Hoe Amazon het Nederlandse e-boek kan redden (vervolg)
Veel lezers van mijn vorige column op INCT over Amazon vroegen zich af of ik werkelijk wilde dat elke lezer “opgesloten” zou worden binnen een omgeving als Amazon, waar ze nooit meer uit zouden kunnen. Mijn antwoord zou zijn: als dat betekent dat de e-boekenmarkt explosief gaat groeien zoals wij uitgevers dat graag zien, dan ja.
Echter, ik zie wel ontwikkelingen die erop duiden dat het hele begrip “opgesloten” de komende jaren dusdanig kan gaan veranderen dat je ook binnen het ecosysteem van Amazon in staat zult zijn e-boeken uit te wisselen.
Deze ontwikkeling hangt samen met de status die het e-boek momenteel heeft in de EU richtlijnen. Een e-boek is namelijk geen cultureel product, zoals een gedrukt boek, maar software.
Dat betekent dat een consument mag een gekocht e-boek niet doorverkopen. Dit komt omdat, in tegenstelling tot bij een gewoon boek, een e-boek niet als een cultuurproduct te boek staat, maar als software. En bij software koop je als gebruiker een persoonlijke licentie tot gebruik, en geen eigendomsrecht.
Het zou zeker helpen als e-boeken niet langer als software beschouwd worden, maar als een cultureel product, niet alleen vanwege de doorverkoop, maar ook vanwege de lagere BTW. Toch is er ook als er niets verandert nog hoop voor het e-boek. Lees de rest van dit artikel »
Is Amazon de redding van het e-boek?
De laatste jaren wordt het “streaming-model” vaak geopperd als het model om boeken te gaan verkopen in de toekomst. Even voor de duidelijkheid: bij een streaming-dienst kan de consument tegen een bepaald bedrag per maand een bepaald aantal exemplaren van een product afnemen, die volledig eigendom blijven van de aanbieder. Als consument koop je dus het recht op gebruik, niet op eigendom. Nadeel: als je abonnement afloopt, ben je alles dus kwijt.
De kop die in dit verband recent mijn aandacht trok was het bericht dat Spotify ondanks een verdubbeling in omzet toch weer meer verlies heeft gemaakt. Dit wijst op een structureel probleem in het afrekenmodel van deze streaming-dienst. Het is blijkbaar nog niet mogelijk om wat de mensen bereid zijn te betalen in overeenstemming te brengen met wat er betaald moet worden aan de artiesten en de platenmaatschappijen, gecombineerd met de enorme kosten die gemoeid zijn met het in de lucht houden van een dergelijke dienst. Lees de rest van dit artikel »
Lezen moet weer cool worden
Ik hoor de laatste weken weer veel tirades tegen het e-boek. Een boekhandelaar noemde het laatst ‘een paard van Troje’. Ik denk dat dit negatieve beeld van digitaal lezen vooral komt door onbegrip over hoe de boekencrisis van dit moment precies in elkaar zit.
E-boeken worden vaak gezien als disruptive innovation: een innovatie die de bestaande markt uiteindelijk volkomen overvleugelt en uiteen blaast, zoals de LP verdrongen is door de cd en de cd wordt verdrongen door de download. Aanname hierbij is dat het klassieke ‘boek’ hierdoor zal verdwijnen, met als gevolg de totale ineenstorting van ons culturele leven.
Het eerste misverstand is dat ons culturele leven afhankelijk is van de manier waarop inhoud wordt geproduceerd – alsof papier de enige vorm is die een uitwisseling van ideeën en cultuur toestaat. Als je kijkt naar de kunstwereld zie je dat de online wereld kunst uit het museum haalt en zichtbaar kan maken voor groepen die eerder niet aan kunst zouden zijn blootgesteld.
Het tweede misverstand is dat het e-boek op zichzelf een disruptive innovation is. Het e-boek is echter slechts een vorm, een manier om de inhoud te representeren en kan op zichzelf geen bedreiging vormen.
Het is een combinatie van twee factoren die het e-boek disruptief maken: een algemene verschuiving van het aankoopmoment van de winkelvloer naar online verkoop en de penetratie van e-boeken – op de rug van tablets, telefoons en e-readers – bij de lezer. Lees de rest van dit artikel »
Eindelijk: een prijzenoorlog voor e-boeken!
Geplaatst door Jürgen Snoeren in analyse, digitaal, Discussie, e-boeken, prijsverlagingen, strategie op juli 22, 2013
In een stuk in Boekblad deze week over de zin en onzin van de prijsverlagingen van e-boeken in de Google Play Store, zegt Joop Boezeman, directeur van Bruna:
“Boezeman daarentegen vindt de prijzenslag ‘zo’n slechte ontwikkeling’. ‘In dit postzegelland maken we de kardinale fout om te denken dat we meer kunnen verkopen als we de prijs verlagen. In Amerika kan dat, met 300 miljoen klanten. Niet in Nederland met – inclusief Vlaanderen – maximaal 22 miljoen potentiële klanten. Vijf tot zeven euro is geen faire prijs waar we met z’n allen van kunnen leven. Het is te laag om voldoende volume te hebben. De partijen die nu zo stunten met de prijs maken in ruil voor een tijdelijk voordeel de markt kapot.”
Dit is een onbegrijpelijk argument. Het aantal inwoners in een land heeft geen invloed op het feit of prijsverlaging een positief effect heeft op de verkoop van een product. Het brengt wel een interessante vraag naar boven: verkopen we meer boeken door het verlagen van de prijs? Nu heeft onderzoek aangetoond dat de prijselasticiteit van boeken relatief laag is (een boek is inelastisch – zie onder meer het onderzoek van Goudriaan) – dat betekent dat een boek niet erg gevoelig is voor prijsverlagingen.
Echter: al het onderzoek dat ik ken naar de prijselasticiteit van boeken is gedaan naar papieren boeken en niet naar e-boeken. In de digitale markt hebben prijsverlagingen een heel ander effect en ik denk dat ik met volle overtuiging kan zeggen (zonder onderzoek te citeren) dat prijsverlagingen een positief effect zullen hebben op de verkoop van e-boeken.
Er zijn wel wat mitsen en maren. Een belangrijke mits is dat genoeg mensen weten van de prijsverlaging en er gebruik van kunnen maken – en dat is hier in dit geval maar de vraag.
Ik vermoed dat Boezeman hier eigenlijk wil zeggen dat bij dergelijke prijzen de marges zo laag zijn dat we in Nederland nooit het volume halen om er genoeg mee te verdienen om het alle inspanningen waard te laten zijn. En daar zou hij dan wel een legitiem punt hebben, gezien het feit dat het marktaandeel van het e-boek in Nederland nog erg laag is. Als de prijs van nieuwe e-boeken onder de 7,50 duikt en de markt niet aanzienlijk toeneemt, wordt de opbrengst voor de uitgevers wel erg mager. De prijsverlaging creëert dan te weinig volume om zinvol te zijn.
Nogmaals echter: deze prijsverlaging kan ook net dat zetje zijn dat de markt nodig heeft om open te breken en net zoals in Duitsland gaat gebeuren snel door te stijgen naar tien procent en meer. En bij die volumes gaan al die kleine beetjes die je bij dergelijke lage prijzen verdient ineens tellen. En dat is natuurlijk precies de bedoeling van een niet (al te) exclusieve prijsverlaging die Google nu toepast. Ik heb het idee dat Google probeert wat Amazon probeerde in de VS, door in Nederland een prijsperceptie te creëren bij de klant en zo de uitgevers te dwingen te volgen.
Echter, in de VS was de prijsverlaging van Amazon gebonden aan een enorme marketinginspanning, en een goedkope en goede e-reader, een enorm aanbod en een goede winkelomgeving met plenty service. En dat is hier duidelijk niet het geval. Voorlopig denk ik – gezien Google’s zeer beperkte succes in het buitenland met de Play Store – dat de impact van deze prijsverlagingen wel mee zullen vallen. Ware ik Bol geweest, zou ik ze dan ook niet gevolgd hebben – niet onmiddellijk althans.
Zoals Martien Elema van Karakter in hetzelfde artikel terecht zegt, laten we eerst de ontwikkelingen eens volgen. Google betaalt de prijsverlagingen uit eigen zak, dus de uitgevers hebben er vooralsnog niet onder te lijden. En de consumenten hebben er alleen maar bij te winnen. Anders dan bij Amazon inde VS kunnen de uitgevers in Nederland zelf bepalen hoe lang ze Google toestaan de prijzen zo te verlagen – hun marktmacht is aanzienlijk minder dat die van Amazon en de contracten zijn een stuk minder dwingend.
Lekker laten gebeuren, die prijsverlaging. Kijk en leer!
Een brave new world voor schrijvers en uitgevers
Geplaatst door Jürgen Snoeren in communities, digitaal, Discussie op juni 27, 2013
Men heeft het al wel gehoord: Singel uitgevers is samen met Bol.com een eigen self-publishing platform gestart, Brave New Books. Het was een kwestie van tijd voordat een van de grote concerns een dergelijk initiatief zou nemen – al lijkt het erop dat het initiatief vanuit Singel Uitgevers is gekomen en dat het geen centraal WPG activiteit is, wat mij verbaast – de schaalvoordelen zouden behoorlijk zijn geweest.
In navolging van grote Angelsaksische uitgevers als HarperCollins (Authonomy) of Penguin (Author House) heeft Singel het besluit genomen haar activiteiten uit te breiden met self-publishing. Dit zal ongetwijfeld een zakelijke beslissing zijn geweest en het is in deze roerige tijden geheel terecht dat een uitgever besluit een dergelijke stap te zetten. En al helemaal als je de eerste kunt zijn die dan ook nog eens de beste partners kan uitzoeken (respectievelijk mijnbestseller.nl en Bol.com).
De opzet is duidelijk bedoeld om onderscheidend te zijn van alle andere platforms die er op dit gebied al zijn. Singel positioneert zich met BNB in de driehoek tussen het klassieke uitgeven (de uitgever selecteert), een platform als TenPages (het publiek selecteert) en platforms als Lulu.com en mijnbestseller.nl (de schrijver selecteert). Het aardige voor een schrijver nu is dat hij of zij kan kiezen voor een van deze platforms, maar ook kan besluiten alle routes tegelijkertijd te bewandelen.
The culture of writing 